چگونه از خانه هوشمند خود در برابر تهدیدات در بستر IoT محافظت کنیم؟
مقدمه جهان ما به صورت گسترده در حال دیجیتالی شدن است. این مسیر زندگی امروزی یعنی به سمت جامعه‌ای می‌رویم که از طریق دستگاه‌هایی که به هم در بستر شبکه و اینترنت متصل می‌شوند، همانند دهکده‌ای به‌هم متصل هستند. این شبکه یا فناوری، IoT(اینترنت اشیا) خوانده می‌شود که زیر مجموعه‌ای از آن به عنوان "خانه هوشمند" یا Smart Home نیز شناخته می‌شود. اما آیا این تکنولوژی امن است؟ همانند دیگر تکنولوژی‌ها، خانه هوشمند تنها در صورتی امن خواهد بود که امور ضروری و لازم برای امن‌سازی در آن را انجام دهید. برای مثال، خانه‌ها و کسب‌و‌کار‌های زیادی از یک پلتفرم امنیت IoT برای امن‌تر کردن شبکه خود استفاده می‌کنند. اگر صاحب یک خانه هوشمند هستید و می‌خواهید محل سکونت مدرن خود را در مقابل پدیدار شدن تهدیدها محافظت کنید، در ادامه برخی از فعالیت‌هایی که می‌توانید برای محافظت از خانه هوشمند خود انجام دهید، بررسی شده‌اند. ایمن‌سازی شبکه‌ی Wi-Fi درصد بالایی از دستگاه‌های موجود در خانه هوشمند شما به شبکه‌ی Wi-Fi متصل هستند، بنابراین برقراری امنیت در این شبکه اهمیت بسیاری دارد. برای این امر، می‌توانید اقدامات مختلفی انجام دهید و با خرید یک دستگاه روتر متناسب با نیاز، شروع کرد. همچنین باید یک رمزعبور قوی با ترکیبی از حروف کوچک و بزرگ، اعداد و نمادها با طولی مناسب برای شبکه‌ی Wi-Fi انتخاب کنید تا هرکسی نتواند به راحتی به آن دسترسی داشته‌باشد. حتی نام SSID باید فاقد هرگونه جزئیات شخصی شما مانند نام یا مکان شما باشد. درواقع، حتی از نام پیش‌فرض روتر هم استفاده نکنید، زیرا امکان دارد توسط یک هکر برای حدس زدن مدل روتر شما مورد استفاده قرار بگیرد. اگر روتر شما امکان تنظیم چندین شبکه را فراهم می‌کند، می‌توانید دو شبکه ایجاد کنید، یکی برای دستگاه‌های خودتان، و دیگری برای مهمان‌ها و دوستان. این نوع جداسازی، یک اقدام امنیتی خوب، و یک راه مناسب برای فراهم‌آوری امن‌سازی Wi-Fi در خانه است. در فصل‌نامه شماره نخست ویرا، نشریه تخصصی امنیت سایبری مرکز آپا دانشگاه کردستان توضیحات بیشتری درخصوص امن‌سازی Wi-Fi خانگی ارائه شده است که از لینک زیر می‌توانید آن را دریافت کنید: https://cert.uok.ac.ir/achievement_single.php?code=735c8693120c0237f18056325e94f1e0e9ec خاموش‌کردن دستگاه‌هایی که مورد استفاده قرار نمی‌گیرند یک اشتباه رایج که مالکان خانه‌های هوشمند مرتکب می‌شوند، فراموشی این امر است که نمی‌دانند چه دستگاه‌های IoT فعال اما بلااستفاده در خانه دارند. شما ممکن است وضعیت وسایل خانه هوشمند خود را که به شبکه یا اینترنت متصل هستند بررسی کنید و دریابیدکه شاید یک دستگاه، مانند دوربین امنیتی، دیگر توسط شما مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. نه تنها این دستگاه بدون هیچ دلیلی برق مصرف می‌کند، بلکه خطر آسیب‌پذیری‌های امنیتی را نیز افزایش می‌دهد. هنگامی که دستگاه‌های خانگی هوشمند فعال اما بلااستفاده وجود داشته باشند، می‌توانند به هدفی آسان برای هکرها تبدیل شوند. بنابراین، برای کاهش تهدیدات امنیتی، اطمینان حاصل کنید که اتصال این دستگاه‌ها را بلافاصله قطع کنید. استفاده از دستگاه‌های امینتی مخصوص IoT دستگاه‌های خانگی هوشمند روز به روز محبوب‌تر می‌شوند، به همین دلیل نیاز به امینت IoT مورد توجه قرار گرفته است. برای برطرف کردن این نیاز، بسیاری از شرکت‌های امنیت سایبری اقدام به ارائه‌ی دستگاه‌های امنیتی کرده‌اند که به طور اختصاصی برای دستگاه‌های خانگی هوشمند طراحی شده‌اند. می‌توانید از هرکدام از این دستگاه‌های امنیتی شبکه‌ی خانه هوشمند استفاده کنید که مستقیما به شبکه‌ی اینترنت خانه‌ی شما متصل می‌شوند و از دستگاه‌های شما در برابر تهدیدهایی مانند بدافزار، سرقت هویت و سایر تهدیدها، محافظت می‌کنند. بسیاری از این دستگاه‌ها دارای VPN نیز هستند که لایه‌ی امنیتی دیگری را اضافه می‌کند. به‌روزرسانی مداوم سیستم‌عامل دستگاه‌ها تقریبا همه‌ی دستگاه‌های خانگی هوشمند شما بر روی سیستم‌عامل اجرا می‌شوند که نرم‌افزار اصلی برای ارتباط با سخت‌افزار است. به‌روزرسانی این نرم‌افزار اهمیت بالایی دارد. نه تنها می‌توانید از ویژگی‌های جدیدی که تولیدکننده ارائه داده‌است، بهره ببرید، بلکه ایمنی دستگاه نیز بهبود می‌یابد. جای تاسف است که بسیاری از تولیدکنندگان راهکار‌های ساده‌ای برای به‌روزرسانی سیستم‌عامل ارائه نمی‌دهند. با این وجود می‌توانید با مراجعه به وب‌سایت تولیدکننده، از به‌روزرسانی‌ها و وصله‌ها‌ی جدید سیستم‌عامل و نحوه‌ی اعمال آن‌ها، مطلع شوید. این موارد برخی از موثرترین و در عین حال سادهترین نکاتی هستند که می‌توانید به سادگی برای محافظت از خانه هوشمند خود در برابر بیشتر تهدیدات، اعمال کنید. همیشه به یاد داشته‌باشید که درخصوص امنیت نباید ریسک کرد. تهیه و تدوین: پرند صلواتی
مرکز ماهر
دانشگاه کردستان